Kahramanmaraş’ta inanç turizminin önemli mekanlarından biri olan Eshab-ı Kehf, kente gelenlerin görmesi gereken yer olarak değerlendiriliyor. www.kulturportali.gov.tr’de yer alan bilgilere göre; Kahramanmaraş’taki Eshab-I Kehf Külliyesi, Afşin ilçesinin 7 kilometre kuzeybatısında yer alıyor.
Külliye Antik Çağ’dan beri kutsal sayılan Eshab-ı Kehf veya Eshabü’l-Kehf adıyla bilinen kayalık bir tepenin yamacındaki mağaranın çevresine yapıldı. Eshab-ı Kehf, Bizans Devrine olduğu gibi Selçuklular’ın fethinden günümüze kadar da Hristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal bir mekan kabul edilerek önemli bir ziyaret yeri oldu.
Eshab-ı Kehf’e gelen ziyaretçilerin ihtiyaçlarının karşılanması için Anadolu Selçuklularının Maraş Emiri Nusretüddin Hasan Bey tarafından 1215-1234 yılları arasında ribat, cami ve handan oluşan külliye inşa ettirdi. Dulkadir Beyliği Hükümdarı Alauddevle Bey tarafından medrese ve babası Süleyman Bey tarafından buk’a inşa edilerek külliye büyütülmüş ancak buk’a günümüze kadar gelmedi.
Alauddevle Bey’in hanımı Şems Hatun tarafından ise bir mescit (Kadınlar Mescidi) yaptırıldı. Külliyeye son ilave 1531 yılında Osmanlılar zamanında inşa edilen Paşa Çardağı ile oldu. Külliye tarihi dönemlerde önemli bir ziyaretgah olmasının yanı sıra çevrenin ilim ve kültür merkezi oldu. (Özkarcı:630-633) Özkarcı, Prof. Dr. Mehmet. (2007), Türk Kültür Varlıkları Envanteri I-II, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
