Kalp krizi, bir veya birden fazla kalp damarının tıkanması sonucunda meydana gelen ve hayati tehlike yaratan bir hastalık olarak tanımlanıyor. Göğüs ağrısı ve göğüste rahatsızlık hissi kalp krizinin en sık karşılaşılan belirtisi olarak gösteriliyor.
Kalp krizi geçiren kişi, göğsün ortasında ya da sol tarafında birkaç dakikadan uzun süren veya aralıklı tekrarlayan ağrıyı; rahatsız edici baskı, sıkışma ve dolgunluk gibi hissedebiliyor. Ayrıca nadiren de olsa çene, boyun ve sırt ağrısı, sersemlik, göğüs ağrısıyla birlikte ortaya çıkan nefes darlığı da kalp krizinin belirtisi olabiliyor.
Ailede kalp hastalığı öyküsü olması, yüksek kolesterol, hipertansiyon, şeker hastalığı, stres, sigara kullanımı, fiziksel aktivite azlığı, sağlıksız beslenme kalp krizinin nedenleri olarak belirtiliyor. Aynı zamanda uzmanlar Covid-19 sonrasında kalp hastalığı riskinin belirlenmesi ve önlenmesi için kardiyoloji muayenesinin önemli olduğunu vurguluyor.
Güven Hastanesi Kardiyoloji Bölümünden Uzm. Dr. Tuğba Kayhan, kalp krizi belirtileri ve kalp krizini önlemek için dikkat edilmesi gerekenler hakkında bilgi verdi.
KALP KRİZİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Miyokard enfarktüsü olarak da adlandırılan kalp krizi, kalp kasının bir kısmı yeterince kan almadığında oluşur.
Kalp krizinin en sık belirtisi, göğüs ağrısı veya göğüste rahatsızlık hissidir. Göğsün ortasında veya sol tarafında birkaç dakikadan uzun süren veya aralıklı tekrarlayan ağrı; rahatsız edici baskı, sıkışma, dolgunluk gibi hissedilebilir.
Nadiren;
Sersemleme veya baygınlık hissi
Çene, boyun, sırtta ağrı veya rahatsızlık
Göğüste ağrı olmaksızın bir veya iki kolda, omuzda ağrı ya da rahatsızlık
Ani başlangıçlı göğüs ağrısıyla birlikte ortaya çıkan nefes darlığı da kalp krizinin belirtisi olabilir.
Kalp krizi, bazen hiçbir belirti göstermeyebilir. Özellikle yaşlılarda ve şeker hastalarında kalp kirinizin belirti göstermemesi daha yaygın bir durumdur.
KALP KRİZİ EN SIK HANGİ YAŞ ARALIĞINDA GÖRÜLÜR?
Kalp krizi her yaşta ortaya çıksa da yaşla birlikte görülme sıklığı artmaktadır. 45 yaşının üzerinde erkekler, 55 yaşının üzerindeki kadınlar daha genç bireylere göre kalp krizi açısından daha fazla risk altındadır.
KALP KRİZİ BELİRTİLERİ CİNSİYETE GÖRE FARKLILIK GÖSTERİR Mİ?
Kalp krizi belirtileri ve belirtilerin ciddiyeti bireyden bireye farklılık gösterebilir. Bazı kişilerde şiddetli göğüs ağrısı olurken bazı bireylerde çok hafif bir ağrı olabilir veya hiç belirti göstermeyebilir. Kadın ve erkekler arasında belirtiler benzerdir. Ancak kadınlarda;
Bulantı
Kusma
Sırt ve omuz ağrısı gibi çok tipik olmayan belirtiler, erkeklere nazaran biraz daha fazla gözlemlenir.
KALP KRİZİNİN NEDENLERİ NELERDİR?
Kalp krizi, bir veya birden fazla koroner damar denilen kalp damarlarının tıkanması sonucu meydana gelmektedir. Koroner damarlar, yıllar içinde kanda dolaşan kolesterol ve yağların damar duvarında birikmesi sonucunda daralmaya başlar ve damar sertliği (ateroskleroz) oluşur. Bu durum da kalp krizine neden olabilir.
Koroner damar hastalığının oluşumuna neden olan risk faktörleri, aynı zamanda kalp krizinin de risk faktörleridir.
Kalp krizinin risk faktörleri şunlardır:
Yaş
Ailede kalp hastalığı (Erkek akrabalarda 55, kadın akrabalarda 65 yaşından önce kalp hastalığı öyküsü)
Yüksek kolesterol ve trigliserit seviyesi
Hipertansiyon
Şeker hastalığı
Sigara kullanımı
Fiziksel aktivite azlığı
Obezite
Stres
COVİD-19 ENFEKSİYONU KALP KRİZİNİ TETİKLER Mİ?
Covid-19 enfeksiyonu sonrasında kalp damarlarının pıhtı ile tıkanması sonucu oluşan kalp krizi nadirdir. Ancak Covid-19 enfeksiyonu sonrasında;
Kalp kası hasarı
Kalp etrafındaki zarda sıvı toplanması
Kansızlık
Düşük oksijen seviyesi
Kalp hızında artış gibi nedenlerle kalbin beslenmesinin bozulması gibi komplikasyonlar daha sık görülmektedir.
Covid-19 enfeksiyonu sonrasında;
Göğüs ağrısı
Çarpıntı
Nefes darlığı gibi belirtilerin olması durumunda mutlaka kardiyoloji bölümüne başvurulması gerekmektedir.
KALP KRİZİNİN TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Kalp krizinden sonra kalp dokusu her dakika daha fazla hasarlanır. Bu nedenle kan akışını hızlı bir şekilde eski haline getirmek, kalp hasarını önlemeye yardımcı olur.
Kalp krizi tedavisinde, ilaç tedavisiyle birlikte koroner anjiografi ile tıkalı damar tespit edilerek ardından tıkalı damarı açmak için stent veya koroner arter bypass cerrahisi gibi seçeneklerden hasta için uygun olanına başvurulur.
Kalp krizi riskini düşürmek için nelere dikkat edilmeli? Hangi önlemler alınmalı?
Damar sertliğine neden olan risk faktörlerinin kontrol altına alınması kalp kriz riskini de azaltır. Aile öyküsü, yaş, cinsiyet gibi risk faktörlerini değiştirmek mümkün değildir. Ancak yaşam şeklinde yapılacak bazı değişiklikler, kalp hastalıklarına yakalanma riskini dolayısıyla da kalp krizi riskini azaltacaktır.
Sigarayı bırakmak
Kilo kontrolünü sağlamak
Fiziksel aktiviteyi artırmak
Stresle baş etmeyi öğrenmek kalp krizi riskini azaltan faktörlerden bazılarıdır.
Ayrıca;
Kan basıncının
Kan şekerinin
Kan kolesterol seviyesinin de kontrol altında tutulması gerekir.
Düzenli kardiyoloji kontrolleriyle kalp krizine neden olabilecek koroner kalp hastalığının erken tanısı yapılabilmektedir. Risk faktörlerinin düzenli yapılan biyokimyasal testlerle farkına varılması ve tedavi edilmesi, hipertansiyonun tanı ve tedavisi kalp krizini önlemede oldukça önemlidir.
Unutmayalım hayatı güzel yapan sağlıklı bir yaşamdır. Bu nedenle kalbimizi koruyalım ve ona iyi bakalım.
