Soru:

- Malum olduğu üzere dini literatürde yeni gün güneşin batması ile başlar. Bu bilginin kuran ve sünnet çerçevesinde delili nedir?

- Yoksa bir gelenek midir?

- Yasin suresinde geçen “Gece de gündüzü yakalayamaz.” ayetini bu bağlamda nasıl anlamalıyız?

Cevap:

- İslam geleneğinde cuma gecesi, perşembeyi cumaya bağlayan gecedir. Bir tam gün, bir önceki akşam güneşin batmasıyla başlar, ertesi akşama kadar sürer. Kandil geceleri de öyle. Kandil gününden önceki gece kandil gecesi kabul edilir.

Aynı şekilde Arefe gecesi de sabahı Arefe olan gecedir. Sabahı Bayram olan gece de Bayram gecesidir. Bu ölçüye göre diğer mübarek geceler belirlenir.

- Yasin suresinin 40. ayetinde  meal olarak yer alan “Gece de gündüzü yakalayamaz.” ifadesi, mecazi bir mana ifade eder. Çünkü, “gece ile gündüzün birbirinin yerine geçmemesi” şeklindeki görüş isabetli değildir.

Doğrusu, “geceyi Ay, gündüzü de güneş temsil eder.”

Buna göre bu iki ayetin meali şöyle anlaşılır:

“Güneş Ayı yakalayamaz; Gece (yi temsil eden Ay) da gündüzü (temsil eden güneşi) yakalayamaz. (bk. Razi, ilgili ayetin tefsiri)

Bunun daha açık ifadesi şöyledir:

"Güneş ile Ay her biri kendileri için tayin edilen yörüngelerinde hareket etmektedir. Ne Güneş Ay'ın yörüngesine girer ki, her zaman yalnız gündüz olsun; ne de Ay Güneş'in yörüngesine girer ki, her zaman gece olsun…” (bk. Taberi, Meraği, ilgili yer)

Bu açıklamadan anlaşıldığı gibi, bu ayette gece veya gündüzün hudutlarını tayin ve tespit eden bir ifade söz konusu değildir.

İlave bilgi için tıklayınız:

- Dinimiz İslam'da "gece" kavramı ne ifade etmektedir?

- Yasin Suresi 40. ayet: "Ne güneş aya yetişebilir, ne de gece ...

Selam ve dua ile...

Sorularla İslamiyet

Editör: TE Bilisim