Gazi. Milli Mücadele Kahramanı. Maraş savunmasının sime isimlerinden.
1879'da Adıyaman'ın Sıvanlı nahiyesinde doğdu. Babası Haveydi aşiretinden Yusuf Ağa, annesi ise Senem'dir. Aile Adıyaman'dan göç ederek Maraş'ın Duraklı mahallesine yerleşir. Ayşe burada doğar. Kardeşi Hasan güreşte gösterdiği yiğitlik ile Senem Hasan diye anılırken kendisi de Senem Ayşe olarak ad alır.
Gelinlik çağına erdiğinde amcasının oğlu Mehmet Ramo ile evlenir. Tek çocukları Ökkeş de Duraklı'da dünyaya gelir. Şehrin düşman işgaline uğraması ve şehir içi çatışmaların başlaması ile aşiretine mensup çetelerle çatışmalara katılan Mehmet Ramo Duraklı mahallesinde savaşın 5.günü Şehitlik mertebesine ulaşır.
Haber eşine ulaştığında koşup gelen Senem Ayşe yiğidinin başucuna dikilirken gözlerinden yaşlar akıtmaya utanır. Ani bir kararla yiğidinin kanlı şalvarını ve cepkenini alarak üzerine giyinir. Fişekliğini çıkarıp kuşanır ve kanlara bulanmış silahını omuzlar.
Gözlerini havaya dikerek: "Senin ve Şehit yoldaşlarının intikamını almadan evime girmek bana haram olsun!"diye haykırıp savaşcı çetelerin arasına katılır.
Bir müddet sonra kurşunu bitince cephane istemek üzere bölge sorumlusu Kılıç Ali'nin karşısına çıkar. Kılıç Ali Senem Ayşe'ye bakarak:
-Yahu kadın, savaş erkeklerin işi sen git evinde otur, der.
Senem Ayşe:
-Beyim evde oturacak vakit değildir, dese de
Kılıç Ali;
-Hem sen silah kullanmayı bilmezsin, deyince silahını çekip ona doğrultarak;
-Son Bir mermim kaldı, onu da sana sıkarım, cevabını verir.
Kılıç Ali çaresiz askerlerine emir verip Senem Ayşe'ye istediği cephaneyi verdirtir. Kılıç Ali'den mermileri alıp çeteye getiren Senem Ayşe savaş süresince çeteleri ile birlikte çatışmalara katılır ve büyük yararlıklar gösterir.
Düşman askerlerinin Maraş'ı terk ederek kaçmaları üzerine onları kovalayanlar arasında da yer alan Senem Ayşe'yi çetesindekiler;
-Bacı buradan sonrası bizim işimiz, diyerek geri çevirirler.
Kurtuluştan sonra oğlu Ökkeş'i Şerife Hanım'la evlendirir. Soyadı Kanunu ile "Gencay" soyadını alır.
Zamanının Lokman Hekimi olarak da tanınan Senem Ayşe bilumum hastalıklara geleneksel ilaçlarla tedavi uygular, kırık çıkıkları tedavi eder, kimseye muhtaç olmadan yaşamını sürdürür.
Cumhuriyet sonrası devlet yetkilileri ve ordu komutanları tarafından çeşitli askeri davetlere konuk olan Senem Ayşe'ye bir gün komutanlar tarafından bu kahramanlığının sırrının ne olduğu sorulduğunda şu cevabı verir:
"Vatanın kurtuluşu. Allah'ın rızası ve Türk kadınının namusu için savaşmaktır."
Erkek Elbisesi giyip, erkek gibi yaşayan Senem Ayşe 8 Şubat 1954'de yokluk içinde Duraklı mahallesindeki evinde vefat eder.
KAYNAK: Kahramanmaraş Onikişubat Belediyesi, 2020 Yılı Takvimi
