Havuz ve deniz sezonunun açılmasıyla birlikte cilt hastalıkları için riskli bir döneme girmiş olduk.
Yaz aylarında daha çok görülen ve bulaşıcı olan mantar hastalığı ile ilgili dikkat edilmesi gereken noktaları Emsey Hospital’dan Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Serpil Özyılmaz açıklıyor.
Mantar hastalığının belirtileri nelerdir?
Mantarlar; etkilenen bölgede kaşıntı, cilt lezyonları ve kızarıklık, halka şekilli lezyonlar, koyu veya açık renkli değişik alanlar gibi belirti ve şikayetlere neden olabilirler.
Tanısı nasıl konur?
Tanı, esas olarak cildin görünümüne göre konur. Bazı mantarlar, özel bir mavi ışıkla karanlık odada incelenirse floresan verir. Kesin tanı ciltten alınan kazıntının mikroskop altında incelenmesi ve gerekirse uygun besi alanlarında üretilmesi ile konulur.
Tedavisi nasıl olmaktadır?
Mantar hastalığının tedavisinde kişisel bakım ve temizlik çok önemlidir. Deri daima temiz ve kuru tutulmalıdır. Ciddi ve uzun süreli enfeksiyonlarda vakit kaybetmeden hekime başvurulmalıdır. Hekim, ağızdan kullanılan veya cilde sürülen ilaçlar önerecektir. Doktor tarafından tavsiye edilen kremleri doktorunuzun tarif ettiği şekilde ve düzenli olarak kullanmak tedavinin süresini kısaltarak yayılmasını önleyecektir.
Mantar hastalığından nasıl korunabiliriz?
Mantar sıcak, nemli, ıslak, terli ve kapalı vücut bölgelerini sever. Havaların ısınması ile birlikte mantarlar için, bu şartlar fazlası ile sağlanmış olur. Özellikle ıslak mayo ile kalmak, mantar enfeksiyonunun en önemli nedenlerinden biridir. Kişisel temizliği iyi sağlamak enfeksiyonu önlemeye yardımcı olacaktır.
Deniz mevsiminin başladığı bu günlerde, birkaç önemli noktaya dikkat ederek mantar hastalığından korunabiliriz.
• Deniz kenarında uzun süre ıslak mayo ile kalmayın (kasık ve genital bölge mantarlarına yol açmaması için).
• Havuz yerine denizi tercih edin.
• Başkasına ait havlu, terlik, törpü ve tırnak makası gibi eşyaları kullanmayın.
• Plajda, havuz kenarında, otel odalarında, sauna ve hamam gibi alanlarda asla çıplak ayakla yürümeyin. Eller ve ayaklar yıkandıktan sonra, özellikle parmak aralarının iyice kurulanmasına özen gösterin. Bu nedenle de daima kendi havlunuzu kullanın.
• Kolay hava alan ve terletmeyen ayakkabılar tercih edin. Ayakkabının içine kalın, pamuklu çoraplar giyin ve her gün değiştirin.
• Dar giysiler giymekten kaçının. Kalabalık alanlarda, sadece kendi giysilerinizi kullanın.
• Cildinizi mutlaka temiz ve kuru tutun.
Tırnak mantarı
Hem el hem de ayak tırnaklarında görülebilir. Tırnaklar kalınlaşır, tabakalara ayrılır ve renk değiştirir.
Saç mantarı
Genellikle çocukları etkiler; bulaşıcıdır ve salgın olabilir. Çoğunlukla hafif seyreder. Saçta kalın kabuklu yaralar olurken üzerinde bulunan kıllarda kalıcı kayıplar görülebilir.
Kasık mantarı
Kasıkta sıklıkla kaşınma, egzama veya başka nedenlerle olur. Kaşıntı ile birlikte, genellikle erişkin erkeklerde olan bir hastalıktır. Nemli ve ılık alanlarda olabilir. Kötü hijyen, sıkı çamaşırın sürtünmesi, bölgenin uzun süre nemli kalması ile enfeksiyona duyarlılık artar.
Vajinal kandidiyazis
Özellikle kadınların genital florasında sıklıkla bulunan bir mantardır. Bu etkenin şikayete neden olacak şekilde vajinada aşırı çoğalmasına “kandidiyazis” denir. Geniş spektrumlu antibiyotiklerin kullanımı ve ağız yoluyla alınan doğum kontrol hapları hamilelik, menstruasyon, şeker hastalığı, vb. nedenleri arasındadır.
Ayak mantarı
Ayakta mantar oluşumu çok sık rastlanan bir problemdir. Ayak derisinde ve tırnaklarda görülür. Ayakkabı içerisinde havasız, nemli ve karanlık ortamda kalan ayaklarımız mantar oluşumu için çok uygun bir ortam sağlamaktadır. Yanlış ayakkabı seçimi ve yanlış çorap seçimleri de yine mantar oluşumuna zemin hazırlamaktadır.
Ayak mantarı nasıl tedavi edilir?
Ayak ve tırnak mantarı çok yaygın görülen cilt problemleridir. Birçok insanda hayat boyu en az bir kere ayak mantarı gelişir. Daha çok erişkin ve ergenlik çağındaki erkeklerde görülür, kadınlarda ve 12 yaşından küçük çocuklarda ise daha nadirdir. Ayak mantarı kolaylıkla tedavi edilebilmesine rağmen başarılı bir tedaviden sonra bile tekrarlayabilmektedir.
Ayak mantarı tedavisi, tanısı konulduktan hemen sonra geciktirilmeden başlamalıdır. Hafif durumda sürülen anti-fungal (mantara karşı etkin) kremler etkilidir ve yanma hissi, kaşıntı şikayetlerini de rahatlatır. Daha şiddetli veya mantar hastalığının sürülen ilaç kullanımı ile geçmediği durumlarda anti-fungal ilaçların ağızdan alınması gereklidir. Bitkisel içerikli kremler ve kapsüller de ayak mantarının tedavisinde kullanılabilir.
Tırnak mantarının ise tedavisi güçtür, aylar boyunca ağızdan ilaç kullanmayı gerektirir. Ağızdan alınan ilaçların ve kremlerin düzenli ve doktorun reçete ettiği süre boyunca kullanılması mantar hastalığının tekrarlamaması için önemlidir. Çünkü cildin görüntüsü düzelse de mantar hastalığı aktif olarak kalabilir ve tedavi kesildikten bir süre sonra tekrar ortaya çıkabilir. Bu sebeple tedavisi kadar korunma yollarına da önem verilmesi gereken bir hastalıktır.
Ayak mantarından nasıl korunabiliriz?
• Doğal deriden üretilmiş ayakkabılar tercih edilmeli.
• Çok dar veya çok bol ayakkabılar tercih edilmemeli. Dar ayakkabılar hava dolaşımını engelleyecek bol ayakkabılar ise sürtünmeye neden olacaktır.
• Pamuklu veya yün çoraplar tercih edilmelidir.
• Ayaklarımızı ayakkabıdan çıkarttıktan sonra gün boyu biriken bakterilerden temizlemek için yıkayıp, kurulamak gerekir. Böylece günlük hijyen sağlanmış olur. Sonrasında gün boyu havasız kalan ayaklarımızı açıkta bırakmak hava almasını sağlayacaktır.
• Yazın açık ayakkabılar tercih edilmelidir.
• Özellikle parmak aralarında biriken neme dikkat edilmeli, parmak araları temizlenip iyice kurulanmalıdır. Başkasına ait çorap ve ayakkabı veya terlik kullanılmamalıdır.
• Tırnak makası ve törpü gibi evde kullanılan aletler kişisel olmalıdır.
• Banyo ve benzeri ıslak zeminlerde aile bireylerinde mantar varsa, dikkat edilmeli ve hijyen sağlanmalıdır.
• Ayakkabı içerisinin havalanması için gün aşırı farklı ayakkabı giyerek diğerinin gün boyunca havalanması sağlanabilir.
• Parmak aralarına krem sürmekten kaçınılmalı, bunu yerine özel pudralar veya sprey şeklindeki koruyucu ürünler tercih edilmelidir.
www.emseyhospital.com
