Fesleğen mis gibi kokusuna çok yakından aşina olduğumuz, hemen her evde yetiştirilen bir bitki desek yanlış olmaz.
Fesleğen, ballıbabagiller familyasının en mis kokulu, en sevilen üyelerinden biri. Halk arasında feslikan, fesliyen, peslan, rahan gibi isimlerle de anılabilen fesleğen bitkisi, ne yazık ki tek yıllık bir bitki. Ilıman iklim koşullarında kolayca yetişebildiğinden birçok balkon ve cam kenarında en sık yetiştirilen ev bitkilerinden biri.
Sivri uçlu ama oval yapraklarıyla, daha da önemlisi mis gibi kokusuyla diğer bitkilerden kolayca ayırt edilebilen fesleğen, yaz aylarının sonlarına doğru çiçeklenir. Çiçekleri genel olarak beyaz ya da sarımsı beyaz renklerde olurken türüne göre pembe çiçek açanlar olduğu da bilinmektedir. Fesleğenin türüne göre yaprak boyutları da çok farklılık gösterebilir. Bazıları çok küçük yapraklara sahipken bazıları tahmin edebilececeğinizden bile büyük yapraklara sahip olacak şekilde büyüyüp gelişebilir.
Süs bitkisi olarak değerlendirilebileceği gibi yemeklere lezzet katması ya da sağlığı olumlu yönde etkileyen birçok özelliği bulunması nedeniyle taze ya da pişmiş olarak tüketilebilir. Peki fesleğen ne işe yarar dersiniz? Buyurun onu da öğrenmeden olmaz.
FESLEĞENİN FAYDALARI NELERDİR?
· Fesleğenin içinde A ve C vitaminleri ile bol miktarda potasyum, kalsiyum ve demir gibi mineraller bulunuyor. Tüm bu faydalı maddelerden aldığı güç sayesinde fesleğen, bağışıklık sistemimizin güçlenmesini sağlıyor.
· Grip, nezle gibi hastalıkların daha kısa sürede iyileşmesini sağlarken özellikle öksürük konusunda tam bir uzman sayılıyor ve bir türlü geçmeyen öksürük nöbetlerinin bitmesine yardımcı oluyor.
· İçindeki esansiyel yağların da etkisiyle mide bulantılarını geçiriyor.
· Bu özelliği ile vücutta anti-stres etkiler oluşturuyor. Sinirlilik, stres strese bağlı uykusuzluk gibi birçok soruna çözüm oluyor.
· Antioksidan ve antienflamatuar özellikler de taşıyan fesleğen, bu sayede kalp ve damar sağlığını koruyor, kalp krizi, felç inme gibi aniden gelişebilecek kalp rahatsızlıkları olmak üzere birçok kalp ve damar hastalığına yakalanma riskini en aza indiriyor. Yine antienflamatuar özellikler sayesinde vücutta oluşan iltihaplanmaların hızla iyileşmesini sağlıyor, iltihap oluşumunu engelliyor.
· Ağız kokusuna iyi gelen fesleğen, uzun süreli kullanımlarda ağız kokusuna köklü bir çözüm olabiliyor. Aynı zamanda bakteriler karşısında da oldukça etkili bir isim olduğundan ağız içinde oluşan yaraların, aftların hızla iyileşmesini sağlıyor.
· Vücutta ödem ve ödeme bağlı şişkinliklerin oluşumuna da engel oluyor.
· Karaciğerin sağlıkla çalışmasına destek olduğu da biliniyor.
· Baş ağrılarına, migren ağrılarına iyi geliyor.
· Fesleğen, antioksidan özellikleri sayesinde cilt sağlığını da olumlu yönde etkiliyor. Gözeneklerin temizlenmesini sağlıyor.
· Sivilce ve siyah nokta oluşumunu en aza indirirken var olan sivilce ve siyah noktaların da bir an önce temizlenmesini sağlıyor.
· Yorgunluk ve bitkinlik gibi durumlarda vücuda enerji verebilmesi de fesleğeni kullanmak için başlı başına bir neden olarak görülüyor.
EVDE FESLEĞEN NASIL YETİŞTİRİLİR, FESLEĞEN BAKIMI NASIL OLUR?
Fesleğen, humus bakımından zengin topraklarda daha rahat bir şekilde yetiştirilir. Bu nedenle toprak seçiminde torflu toprakları tercih etmelisiniz. Eğer bu konuda yeterince bildi sahibi değilseniz yapı marketlerden ya da çiçekçilerden "bitki/çiçek toprağı" şeklinde toprak alabilirsiniz.
Fesleğenlerinizi mutlaka güneş gören yerlerde yetiştirmelisiniz. Güneş ışığını seven bir bitki olan fesleğen için cam kenarları, pencere pervazları, balkonlar ve teraslar uygun olacaktır. Ancak dikkat, hassas bünyeli bir bitki olduğundan şiddeti rüzgarlardan onu korumayı da ihmal etmemelisiniz.
Fesleğen sulamasına gelirsek, fesleğen çok fazla sulanmayı bekleyen bir bitki değil ancak siz yine de toprağının çok kuru kalmamasına dikkat etmeli, toprak hem nemli olacak şekilde, yani haftada yaklaşık 1 kez sulama yaparak fesleğen bakımını gerçekleştirebilirsiniz.
Fesleğeni ekeceğiniz saksıyı seçerken drenajlı bir saksı olmasına dikkat etmeli, yani saksının alt kısmında fazla suyun akacağı deliklerin bulunmasına özen göstermelisiniz. Aksi halde fesleğene fazla gelen ve toprakta kalan su köklerinde çürümelere neden olabilir, aman diyelim.
Son olarak, saksıda, evde yetiştirdiğiniz fesleğeni yemeklerde kullanmak istiyorsanız fesleğen budama işlemini bitkinizin gövdesi 10-15 santimetre olana dek bekletmeli, hemen ardından da en üst yapraklarını makasla dikkatlice keserek kullanmak şeklinde devam etmelisiniz. İnce yapılı hassas bir bitki olduğundan tamamını kullanmak isterseniz bir daha bitkinizden verim alamayabilirsiniz, bizden söylemesi.
FESLEĞEN NASIL KULLANILIR?
Fesleğen hem taze, yani çiğ hem de pişmiş olarak tüketilebiliyor. Dilerseniz taze fesleğen yapraklarını, hatta saplarını güzelce temizledikten sonra salatalarınızın içine ilave ederek tüketebilir dilerseniz fesleğenle, dünya çapında çok sevilen, makarnalardan et yemeklerine, hemen her yemeğe çok yakışan pesto sos hazırlayabilirsiniz.
