Paralar emekli, ev hanımı, dul, yetim, işsiz ve engelli vatandaşlara iade ediliyor! 5 yıl şartı…
Muaf oldukları halde ödeme yapanlar düzeltme talep etmeleri durumunda emlak vergisi için ödedikleri parayı geri alabiliyorlar. Ancak vergiler belediyenin gelir kaynağı olduğu için çoğu belediye, vatandaşı ya sözlü olarak reddedip dilekçesini bile işleme koymuyor ya da talebini çeşitli gerekçelerle reddetme yolunu seçiyor. Bu durumda kişilerin dava açma hakkı bulunuyor.
Ev, arsa, arazi, tarla, işyeri gibi gayrimenkul sahipleri Emlak Vergisi’ni ödemekle yükümlü. Ancak muaf olan ve muaflığını bilmeyen büyük bir kesim de var. Muafiyeti bilmeden ödeme yapıldıysa 5 yıllık geriye dönük iade alınabiliyor. Bunun için belediyeye başvurmak yeterli. Ancak bazı belediyeler geriye dönük ödemede zorluk çıkarıyor. Bu durumda vatandaşın hakkı nedir?
Vergi Usul Kanunu’na göre, nakden veya mahsuben tahsil edilen ancak fazla veya yersiz tahsil edildiği anlaşılan vergilerin iadesine imkan tanınıyor. Bu kapsama Emlak Vergisi de giriyor. Emlak Vergisi’nden muaf olduğunu bilmeden ödeme yapanların, ilgili belediyenin emlak birimine başvurup, Vergi Usul Kanunu Madde 120’yi dayanak göstererek yersiz ödediği vergilerin iadesini talep etme hakkı bulunuyor.
İade talebinde bulunmak için belediyelerin emlak birimine ‘düzeltme dilekçesi’ verilmesi gerekiyor. Bu başvuru sonrasında belediyelerin beyanın doğruluğunu araştırıp, mükellefe cevap vermesi zorunlu. Ancak vergiler belediyenin gelir kaynağı olduğu için çoğu belediye, vatandaşı ya sözlü olarak reddedip dilekçesini bile işleme koymuyor ya da talebini çeşitli gerekçelerle reddetme yolunu seçiyor.
Düzeltme talebinin reddi halinde bu defa belediye başkanlığına aynı şekilde şikayet başvurusu yapılması gerekiyor. Hak sahiplerinin geri ödeme talebinin belediye başkanlığı tarafından da reddedilmesi üzerine yapılması gerekenleri Avukat Hanife Emine Kara anlattı. Kara, “Bu muafiyetten yararlanmak için taşınmazın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye bir dilekçe ile başvurulmasına rağmen talebin yazılı olarak reddedilmesi yahut 30 gün içinde herhangi bir cevap verilmemesi halinde mükelleflerin dava açma hakkı mevcuttur” dedi.
Hiç geliri olmadığını belgeleyenler (ev hanımları veya işsiz kalanlar), gelirleri sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıkla (emekli, dul, yetim, ölüm ve maluliyet aylığı gibi) sınırlı olan yani sadece emekli maaşı olan kişiler, gaziler, şehitlerin dul ve yetimleri ve engelli vatandaşlar emlak vergisinden muaf tutuluyor. Ancak bunun için bazı şartları yerine getirmeleri gerekiyor.
İDARİ İŞLEMİN İPTALİ
Talep yazılı olarak reddedilirse 30 gün içerisinde dava açma hakkının olduğunu ifade eden Kara, taşınmazın bulunduğu yerdeki Vergi Mahkemesi’nde idari işlemin iptali davasının açılabileceğini söyledi. Kara, belediye sözlü olarak yanıt verir ya da talebe hiç cevap vermezse, talebin zımni olarak reddedilmiş sayılacağını ve 30 günün sonunda dava açma süresinin başlayacağını belirtti.
KDK’YA BAŞVURULABİLİR
Yersiz ödenmiş Emlak Vergisi’ni iade etmeyen belediyelere yönelik yapılacaklar arasında Kamu Denetçiliği Kurumu’na (KDK) başvuru da var. KDK, zaman zaman gelen şikayetleri inceleyip tavsiye kararı alıyor. Örneğin 2019 yılında verilen bir kararda, herhangi bir işte çalışmayan, yaşadığı evden başka bir mülkü de bulunmayan kadının, geçmişe dönük 5 yıllık Emlak Vergisi’nin iadesi talebinin reddedilmesi üzerine KDK, son 5 yılda ödenen Emlak Vergisi’nin başvurucuya ödenmesini tavsiye etti.
Vergiden muaf olabilmek için en önemli şart tek ev. Bu kişiler, Türkiye sınırları içinde brüt 200 metrekareyi geçmeyen tek meskene veya tek meskende hisseye sahip olmaları halinde (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) sıfır oranlı vergi hakkından yararlanabiliyor. Hisse ile bile olsa, birden fazla eve sahip olanlar muafiyetten yararlanamıyor. Bu şartları taşıyanların ilgili formu doldurup bağlı bulundukları belediyeye vermeleri yeterli oluyor.
Paralar emekli, ev hanımı, dul, yetim, işsiz ve engelli vatandaşlara iade ediliyor 5 yıl şartı…
Konut, bina veya arazinin sahibi, varsa intifa (kullananlar) hakkı sahipleri emlak vergisi mükellefi kabul ediliyor. Her ikisi yoksa bina veya arazide malik gibi tasarruf eden kişiler bu kapsama giriyor. Paylı mülkiyet durumunda sahip olanlar hisseleri oranında mükellef sayılıyor.
Her yıl iki taksit halinde ya da tek seferde ödeniyor. Emlak Vergisi Kanunu'na göre mülkü, genişliği, türüne göre değişen emlak vergisi birinci taksit ödemeleri yılda iki eşit taksit halinde ödeniyor. İlk taksiti mart, nisan, mayıs aylarında, ikinci taksit de kasım ayında yatırılıyor.
Evini yeni satın alan emlak vergisini taşındıktan bir yıl sonra ödemeye başlar. 2021'de alınan gayrimenkulün vergisi gelecek yıl yatırılmaya başlar. Her yıl taksit ödeme aralıklarının kontrol edilmesi yararlı olur. Ödeme tarihinin geçirilmesi halinde gecikme zammı işlemeye başlar. Bu yıl için satın alınan mülk için sahip olunan tapu bedeli, kimlikle birlikte bulunulan ilçe belediyesine beyanda bulunulması gerekiyor.
