<p class="MsoNoSpacing">Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde, İstanbul şehrinin yönetiminden en üst düzeyde sorumlu görevde bulunan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlarını biliyor musunuz?</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Osmanlı döneminde İstanbul'un yerel yönetimi İstanbul'un fethinden Tanzimat Fermanına kadar geçen zaman içinde kadıların sorumluluğundaydı. Hızırbey Çelebi'den başlamak üzere kent yönetiminde 422 kadı görev aldı. Tanzimat döneminde yeni bir yapılandırma gündeme geldi. 1855'te şehremaneti kuruldu. İlk şehremini unvanını Pepe Salih Paşa aldı. 13 Temmuz 1855'ten 4 Kasım 1855'e kadar görev yaptı. I. Meşrutiyet'e kadar uzanan Tanzimat döneminde İstanbul yerel yönetimi 2'si ihtisap ağası, 18'i şehremini olmak üzere toplam 20 yönetici gördü.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">I. Meşrutiyet'ten (1876) II. Meşrutiyet'e (1908) kadar bu makamda 10 şehremini bulundu. II. Meşrutiyet'ten Cumhuriyetin ilanı'na kadar da 23 şehremini başa geçti.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing"><b>CUMHURİYET DÖNEMİ</b></p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Cumhuriyet ilan edildiğinde İstanbul’da yerel yönetici olarak Haydar Bey (Yuluğ) görev yapıyordu. Valilikle İstanbul kent hizmetlerini birleştiren 1930 tarihli Belediye Kanunu ile şehremaneti son buldu ve şehremini tabiri de tarihe karıştı. 14 Ekim 1930’da yerel seçimler yapıldı.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">İstanbul Umumi Meclisi, Vali ve Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ tarafından 6 Kasım 1930’da açıldı. 1 Mart 1956’de valilik ile belediye ayrıldı. Bu arada imar çalışmaları nedeniyle Belediye Meclisi tarafından 1 Haziran 1957 tarihinde Adnan Menderes’e ‘’İstanbul Fahri Belediye Reisi’’ unvanı verildi. 11 Temmuz 1958 tarihinde İstanbul Belediye Meclisi'nde yapılan oylamada Kemal Aygün İstanbul belediye başkanlığına seçildi.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">27 Mayıs 1960 sonrası şehrin yönetiminde bir süre istikrar sağlanamadı. 10 Haziran 1960 tarihli Bakanlar Kurulu kararı ile yeni seçimlere kadar belediye başkanlarının görevlerine son verilerek Belediye Kanununun 94. maddesi gereğince atama yoluyla başkanlar getirilmesi kararlaştırıldı. İstanbul’da üç yılda 7 kez belediye başkanı değişti.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing"> 1961 Anayasasına göre 27 Temmuz 1963 tarihinde çıkartılan yasa ile belediye başkanlarının seçiminde tek dereceli çoğunluk usulü getirildi. 17 Kasım 1963’te yerel seçimler yapıldı ve İstanbul’un seçimle belirlenen ilk belediye başkanı Haşim İşcan oldu.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">3030 Sayılı Yasa ile başlayan Büyükşehir Belediyesi döneminin 26 Mart 1984 tarihinde yapılan ilk seçiminde Bedrettin Dalan Büyükşehir Belediye Başkanı olarak seçildi.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing"><b>VALİLER (1923-1958)</b></p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <ol> <li class="MsoNoSpacing">Ali Haydar Yuluğ - (15 Nisan 1923 - 8 Haziran 1924)</li> <li class="MsoNoSpacing">Emin Erkul - (8 Haziran 1924 - 12 Ekim 1928)</li> <li class="MsoNoSpacing">Muhittin Üstündağ - (14 Ekim 1928 - 4 Aralık 1938)</li> <li class="MsoNoSpacing">Lütfi Kırdar - (8 Aralık 1938 - 16 Ekim 1949)</li> <li class="MsoNoSpacing">Fahrettin Kerim Gökay - (24 Ekim 1949 - 26 Ekim 1957)</li> <li class="MsoNoSpacing">Kemal Hadımlı - (12 Temmuz 1957 - 5 Ekim 1957) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Mümtaz Tarhan - (29 Kasım 1957 - 11 Mayıs 1958)</li> <li class="MsoNoSpacing">Ethem Yetkiner - (14 Mayıs 1958 - 11 Temmuz 1958)</li> </ol> <p class="MsoNoSpacing"><b>Belediye Başkanları</b></p> <ol> <li class="MsoNoSpacing">Kemal Aygün - (11 Temmuz 1958 - 27 Mayıs 1960)</li> </ol> <p class="MsoNoSpacing"><b>27 Mayıs 1960 Sonrası</b></p> <ol> <li class="MsoNoSpacing">Refik Tulga - (27 Mayıs 1960 - 14 Haziran 1960) (atamayla)</li> <li class="MsoNoSpacing">Şefik Erensü - (14 Haziran 1960 - 24 Eylül 1960) (atamayla)</li> <li class="MsoNoSpacing">Refik Tulga - (24 Eylül 1960 - 26 Şubat 1962) (atamayla)</li> <li class="MsoNoSpacing">Turan Ertuğ - (27 Şubat 1962 -16 Mart 1962) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Kamuran Görgün - (18 Mart 1962 - 30 Ocak 1963) (atamayla)</li> <li class="MsoNoSpacing">Kadri İlkay - (30 Ocak 1963 - 31 Ocak 1963) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Niyazi Akı - (31 Ocak 1963 - 28 Şubat 1963) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Necdet Uğur - (28 Şubat 1963 - 9 Aralık 1963) (atamayla)</li> <li class="MsoNoSpacing">Haşim İşcan - (10 Aralık 1963 - 11 Mart 1968)</li> <li class="MsoNoSpacing">Faruk Ilgaz - (12 Mart 1968 - 6 Haziran 1968) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Fahri Atabey - (8 Haziran 1968 - 9 Aralık 1973)</li> <li class="MsoNoSpacing">Ahmet İsvan - (14 Aralık 1973 - 11 Aralık 1977)</li> <li class="MsoNoSpacing">Aytekin Kotil - (14 Aralık 1977 - 12 Eylül 1980)</li> </ol> <p class="MsoNoSpacing"><b>12 Eylül Dönemi</b></p> <ol> <li class="MsoNoSpacing">İsmail Hakkı Akansel (atamayla) (12 Eylül 1980 - 30 Ağustos 1981) </li> <li class="MsoNoSpacing">Ecmel Kutay (atamayla) (30 Ağustos 1981 - 24 Eylül 1982) </li> <li class="MsoNoSpacing">Abdullah Tırtıl (atamayla) (24 Eylül 1982 - 26 Mart 1984)</li> <li class="MsoNoSpacing">Bedrettin Dalan (26 Mart 1984 - 28 Mart 1989) Anavatan Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Nurettin Sözen (28 Mart 1989 - 27 Mart 1994) Sosyaldemokrat Halkçı Parti</li> <li class="MsoNoSpacing">Recep Tayyip Erdoğan (27 Mart 1994 - 6 Kasım 1998) Refah Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Ali Müfit Gürtuna (12 Kasım 1998 - 18 Nisan 1999) (vekaleten)</li> <li class="MsoNoSpacing">Ali Müfit Gürtuna (19 Nisan 1999 - 1 Haziran 2001) Fazilet Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Ali Müfit Gürtuna (1 Haziran 2001 - 1 Nisan 2004) Bağımsız</li> <li class="MsoNoSpacing">Kadir Topbaş (1 Nisan 2004 - 22 Eylül 2017) Adalet ve Kalkınma Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Mevlüt Uysal (29 Eylül 2017 – 17 Nisan 2019) (vekaleten) Adalet ve Kalkınma Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Ekrem İmamoğlu (17 Nisan 2019 – 6 Mayıs 2019) Cumhuriyet Halk Partisi</li> <li class="MsoNoSpacing">Ali Yerlikaya (İstanbul Valisi) (7Mayıs 2019 – günümüz) (vekaleten-atama)</li> </ol>