Ceviz, Türkiye'nin ihtiyacını karşıladığı gibi ihracatı yapılan ürünler arasında yer alıyor. Hasat zamanında artık son anlar. Kaliteli Çorum ve Şebinkarahisar cevizi hasadı da artık son buluyor. Faydası inanın saymakla bitmiyor.
Ceviz kadar ceviz ağacı da oldukça yararlı. Ancak eski bir inanışa göre, "Ceviz ağacının dibinde ve gölgesinde oturulmaz, adamı erken öldürür" atasözü ceviz ağacının altına gelenleri endişelendiriyor. İyi ama gerçekten bu atasözü gerçeği yansıtıyor mu? Bilimsel olarak kanıtlandı.
Ceviz ağacı sülfür salgılar ve bu gaz da dibe çöker. Zehirli olduğu bilinen sülfür gazı insanı sersemletir. Diğer gazlardan ağır olduğu için dibe çöken bu gaz ceviz ağaçlarının köklerinde bol bulunur ve bu yüzden insanların ceviz ağacı dibine oturması sakıncalıdır.
Ceviz ağacının faydaları nelerdir?
Ceviz ağacı (Juglans regia), sağlığa bir dizi fayda sağlayabilen değerli bir ağaç türüdür. İşte ceviz ağacının bazı faydaları:
Ceviz, protein, lif, vitaminler (örneğin B vitamini, E vitamini) ve mineraller (örneğin magnezyum, demir) açısından zengin bir kaynaktır. Ceviz, omega-3 yağ asitleri açısından zengindir. Bu tür yağ asitleri kalp sağlığı için faydalıdır ve beyin fonksiyonlarını destekleyebilir.
Cevizde bulunan antioksidanlar, hücresel hasarı azaltabilir ve bazı kronik hastalıkların riskini azaltabilir. Araştırmalar, cevizin LDL (kötü) kolesterol seviyelerini düşürebileceğini ve genel kardiyovasküler sağlığı artırabileceğini göstermektedir. Ceviz, beyin fonksiyonlarını destekleyen bileşenler içerir. Bu, hafıza ve bilişsel fonksiyonları destekleyebilir.
Ceviz, kemik sağlığı için önemli olan mineralleri içerir. Bu, kemik yoğunluğunu artırabilir ve osteoporoz gibi kemik hastalıklarının riskini azaltabilir. Cevizde bulunan bileşenler, vücuttaki iltihaplanmayı azaltabilir, bu da çeşitli hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilir.
Ceviz, cilt sağlığı için faydalı olan vitamin E içerir. Ayrıca antioksidanlar içerdiği için cilt yaşlanmasını geciktirebilir. Cevizde bulunan bazı bileşenlerin kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebileceği ve kanser riskini azaltabileceği gösterilmiştir. Ceviz, enerji verimli bir şekilde sağlayabilen sağlıklı yağlar içerir. Bu, günlük aktiviteler için doğal bir enerji kaynağı olabilir.
Yaklaşık 7-8 adet olarak kabul edilen bir porsiyon cevizin besin değeri şöyledir:
185 kalori
18 gram yağ (çoğunlukla sağlıklı, doymamış yağ )
2 gram lif
4 gram karbonhidrat
4 gram protein
0.7 gram şeker
Ceviz neye iyi gelir? İşte merak edilenler…
Ceviz, hem omega 3 hem de E vitamini içerdiği için çift etkisi ile bağışıklık sistemini güçlendirir. Sonbahar aylarında bol bol tüketilmesi gereken taze ceviz, balık yemeyen kişiler ve vejetaryenler için iyi bir omega 3 ve protein kaynağıdır.
Cevizde bulunan polifenolik bileşikler ve fitokimyasal maddeler vücuttaki iltihaplanmanın etkilerini azaltır. Bu kardiyovasküler rahatsızlıklar ve kansere karşı güçlü bir önlemdir.
Cevizin kabuğunun faydaları, cevizin iç kabuğunun faydaları gibi cevizin tüm parçalarının faydaları merak konusu olmakla birlikte taze cevizin faydaları ya da kuru cevizin faydaları da merak edilir. Yaş ceviz de olsa kuru ceviz de olsa bu lezzetli yemiş tahmin edilenden daha çok faydalıdır. Yaklaşık 7 ceviz; günlük tüketilmesi önerilen kalsiyum miktarının yüzde 3’ü, demirin yüzde 10’u, potasyumun yüzde 5’i, magnezyumun yüzde 14’ü, folatın yüzde 7’sini içerir.
Ceviz ağaçlarının ömrü, çeşidine, yetişme koşullarına ve bakımına bağlı olarak değişebilir. Genellikle iyi bakıldığında ve uygun koşullarda yetiştirildiğinde ceviz ağaçları oldukça uzun ömürlü olabilir. Doğal koşullarda, ceviz ağaçları 100 yıldan daha fazla yaşayabilir. Ancak, çeşitli hastalıklar, zararlılar veya olumsuz çevresel faktörler ceviz ağaçlarının ömrünü kısaltabilir. Ayrıca, meyve verimliliği de zamanla azalabilir.
Ceviz ağacının sağlıklı ve uzun ömürlü olabilmesi için düzenli sulama, gübreleme, budama ve hastalık/zararlı kontrolü gibi bakım işlemlerine özen göstermek önemlidir. Bu şekilde doğru bakım sağlandığında, ceviz ağaçları birçok yıl boyunca ürün verebilir ve büyüyebilir.
Sülfür gazları, özellikle sülfür dioksit (SO2) ve hidrojen sülfür (H2S) gibi bileşenler, çevre ve insan sağlığı üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. İşte sülfür gazlarının zararları:
Solunum Problemleri: Sülfür dioksit solunum yollarını tahriş edebilir, özellikle astım gibi solunum rahatsızlıkları olan kişilerde solunum problemlerine yol açabilir.
Asit Yağmurları: Sülfür dioksit ve nitrojen oksitler atmosferde reaksiyona girerek asit yağmurlarını oluşturabilir. Asit yağmurları, su kaynaklarına, bitki örtüsüne ve yapısal malzemelere zarar verebilir.
Ekosistem Zararı: Sülfür dioksit bitki yapraklarına ve toprakta bulunan mikroorganizmalara zarar verebilir. Bu, tarım ürünlerinde düşüşe neden olabilir ve doğal ekosistemleri etkileyebilir.
Su Kirliliği: Hidrojen sülfür, su sistemlerine sızdığında suyun kalitesini bozabilir. Su canlılarına zarar verebilir ve su ekosistemlerini olumsuz etkileyebilir.
Kötü Kokular ve İnsan Sağlığı: Hidrojen sülfür, tipik olarak çürümüş yumurta kokusuna benzer bir koku yayabilir. Bu gazın yoğun bir şekilde maruz kalınması insan sağlığına zarar verebilir, baş ağrısı, mide bulantısı ve solunum problemlerine neden olabilir.
Endüstriyel Kazalar: Endüstriyel tesislerde, özellikle petrokimya ve rafineri işletmelerinde sülfür gazları sızıntılarına bağlı kazalar meydana gelebilir. Bu kazalar, çalışanlar ve çevredeki topluluklar için ciddi tehlikeler oluşturabilir.
