www.dogayidinle.com
İklim krizi küresel gündemin en önemli başlıklarından biri olmaya devam ederken, bazı ülkelerin çevre yasalarından geri adım atması endişe yaratıyor. ABD, Brezilya, Yeni Zelanda ve Avrupa Birliği'nde yaşanan son gelişmeler, iklim hedeflerinin yeniden gözden geçirildiğini gösteriyor.
ABD: Paris Anlaşması'ndan Tekrar Çekildi
ABD, 2016’da Başkan Trump döneminde Paris İklim Anlaşması’ndan çekilmiş, 2021’de Başkan Biden ile tekrar katılmıştı. Ancak Trump’ın 2024 seçimlerini yeniden kazanmasıyla birlikte ülke tekrar anlaşmadan çıkma sürecine girdi. Ayrıca:
EPA’nın karbon emisyonu düzenlemeleri gevşetildi. Kömür ve doğal gaz santrallerine yönelik sınırlamalar kaldırıldı.Afet yardımlarında kesintilere gidildi. Bu kararlar, ABD’nin küresel iklim liderliğini tartışmalı hale getirdi.
Brezilya: İklim Zirvesinden Geri Adım
Brezilya, 2024’te Salvador’da yapılması planlanan bölgesel iklim zirvesinden çekildi. Bolsonaro sonrası dönemde umutlar artsa da, ülkenin COP sürecine katılımı zayıfladı. Amazon ormanlarındaki tahribat ise hâlâ dünya gündeminde.
Yeni Zelanda: Fosil Yakıt Yasalarında Gevşeme
Yeni Zelanda, 2024–2025 yıllarında gaz ve petrol arama yasalarını gevşetti, emisyon azaltımı için planlanan bazı yasaları askıya aldı. Bu adımlar, ülkenin 2030 hedeflerini tehlikeye atıyor.
Avrupa Birliği: Yeşil Mutabakat Zayıflatılıyor
AB’de Almanya, İtalya, Polonya ve Çekya gibi ülkeler, içten yanmalı motor yasağı gibi çevreci politikaları desteklememeye başladı. Brüksel yönetimi ise:
Küçük işletmelerin sürdürülebilirlik raporlama yükümlülüklerini azaltma kararı aldı. Yeşil düzenlemeler yavaşlatıldı. Bazı ülkelerde net sıfır (net-zero) hedefleri geri çekildi.
İngiltere: Yerel Yönetimlerden İklim Hedeflerine Darbe
İngiltere’de Reform Partisi'nin yerel yönetimleri, net sıfır emisyon taahhütlerini askıya aldı. Uzmanlar, bu durumun karbon ayak izini artırabileceğine dikkat çekiyor.
Bu Ülkeler Neden Geri Adım Atıyor?
Enerji krizi ve enflasyon, ülkeleri maliyetli çevreci politikaları rafa kaldırmaya itiyor. Seçimlere hazırlanan liderler, halkın “yeşil vergiler” veya “yüksek enerji fiyatları” konusundaki tepkilerini göz önünde bulunduruyor.
Bazı ülkeler, katı çevre yasalarının sanayilerini zayıflatacağını ve Çin gibi ülkelerin avantaj sağlayacağını düşünüyor.
Geri Adım Atan Ülkeler ve İklim Politikalarında Yaşanan Değişiklikler
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ABD, Paris İklim Anlaşması'ndan daha önce çekilmiş ve yeniden katılmıştı. Ancak Donald Trump’ın tekrar seçilmesiyle birlikte anlaşmadan yeniden ayrılma adımları atıldı. Ayrıca, karbon emisyonlarını sınırlayan EPA düzenlemeleri gevşetildi ve fosil yakıt sektörüne yönelik kısıtlamalar azaltıldı. Bu gelişmeler, ABD'nin küresel iklim liderliği konumunu zayıflattı.
Brezilya Brezilya, 2024 yılında ev sahipliği yapması planlanan bölgesel iklim zirvesinden çekildi. Ayrıca Amazon ormanlarında süregelen tahribat ve zayıf koruma önlemleri, ülkenin çevre politikalarında ciddi boşluklar yarattı. Lula yönetiminin beklentilerin altında kalması, çevre savunucularını hayal kırıklığına uğrattı.
Yeni Zelanda Ülkede fosil yakıt arama yasalarında gevşemeye gidildi. Hükümet, karbon emisyonunu azaltmaya yönelik bazı düzenlemeleri askıya aldı. Bu kararlar, Yeni Zelanda’nın 2030 ve 2050 hedeflerine ulaşmasını zorlaştırabilecek nitelikte.
Avrupa Birliği Ülkeleri Almanya, İtalya, Polonya ve Çekya gibi bazı AB ülkeleri, Yeşil Mutabakat kapsamındaki bazı yükümlülüklere karşı çıkmaya başladı. Özellikle içten yanmalı motorların yasaklanması gibi çevreci politikalar, bu ülkelerde ekonomik gerekçelerle ertelendi veya hafifletildi. Brüksel yönetimi ise küçük işletmelere yönelik sürdürülebilirlik raporlama zorunluluklarını azaltarak çevre politikalarında yumuşamaya gitti.
Birleşik Krallık (İngiltere) Reform Partisi'nin yönettiği bazı yerel yönetimler, net sıfır emisyon hedeflerini askıya aldı. Bu durum, İngiltere'nin çevre hedeflerinden uzaklaşmasına neden olabileceği gibi, halk arasında da iklim taahhütlerine olan güveni zedeleyebilir.
İklim yasalarından geri adım atan ülkelerin sayısındaki artış, Paris Anlaşması ve 2050 Net Sıfır hedefleri için büyük bir risk oluşturuyor. Özellikle gelişmekte olan ülkeler, bu kopuşlar nedeniyle hem finansal destek hem de moral kaybı yaşayabilir.
Ancak iklim uzmanları, çözümün daha adil bir geçiş politikası ile mümkün olduğunu vurguluyor. Ekonomik krizlerin gölgesinde çevreye dair sorumluluklar ertelenmemeli; aksine, sürdürülebilir kalkınma için bir fırsat olarak değerlendirilmelidir.
