Mantar, doğada besin dönüşümünü sağlayan yiyecektir. Ormanlardan, çayırlardan, çöllerden, kayalık bölgelere kadar her kısımda yetişebilirler. Mantar çeşitlerinin belirli bir sayısı yoktur.
Tüketilebilen çeşitleri olduğu gibi zehirli çeşitleri de mevcuttur. Mantarların tedavi edebilen özellikleri de vardır. Mantarın içeriğinde birden fazla vitamin vardır. Ayrıca içeriğinde; kalsiyum, potasyum, fosfor ve bakır mineralleri de barındırır.
MANTARIN FAYDALARI NELERDİR?
Dünyada bir buçuk milyon farklı mantar türü vardır. Yeryüzünde her bölgededirler ve fazla nemli alanlarda yetişmektedirler. Mantar tüketirken oldukça dikkatli olunmalıdır. Mantarın çeşitleri hakkında yeterli bilgi sahibi olmayan kişiler mantar tüketirken daha özenli olmalıdır. Mantarın zehirleme oranı yüksektir. Bundan dolayı hamileler mantar tüketirken daha fazla dikkat etmelidir. Hamile olan kişiler mantarı pişmemiş olarak tüketebilir. Doğadan toplanıp tüketilmek istenen mantarlar risk taşır. Bu yüzden güveli olan kültür mantarları seçilmelidir.
MANTARIN SAĞLIĞA YARARLARI NELERDİR?
Mantar, iyi bir mineral, lif ve vitamin içeriğine sahiptir. Bunun ile birlikte antioksidan içerir. Az kalorili ve içeriğinde az yağ bulunur. Bu yüzden kilo verdirmede oldukça etkilidir. Yüksek beta-glukan içeriği sayesinde tokluk hissi oldukça fazladır ve kandaki kolesterol seviyesini dengeler. Mantarın diğer faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Mantar, sindirim sisteminin korunmasına yardımcı olur.
Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
Cilt sağlığını koruyarak hücrelerin yaşlanmasına karşı mücadele eder.
Kolesterolün düşürülmesine yardımcı olur.
Metabolizmanın desteklenmesine katkı sağlar.
Kan şekerini ve kan lipid seviyelerini düşürür.
Yaraların iyileşme sürecini hızlandırır.
Enfeksiyon, mikrobik hastalıklara karşı mücadele eder.
Bedeni iltihaplanmaya karşı korur.
MANTARIN İÇERİSİNDE BULUNAN VİTAMİNLER NELERDİR?
Mantarda, kitin olarak adlandırılan bir karbonhidrat vardır, sindirimi oldukça zordur. Bundan dolayı, sindirilmesi zaman almaktadır. Hızlı sindirilebilen besinlerin hızlı reaksiyon gösterdiği açlık hissi, mantar yendiği zaman yavaşlar. Mantarın içeriğinde zengin oranda protein vardır. Bundan dolayı et tüketimini minimum seviyeye düşürmek isteyen kişiler için lezzet veren kıymetli bir seçenektir. Mantar B kategorisi vitaminleri açısından da oldukça zengindir. Mantarın içeriğinde olan B vitaminleri sinir sisteminin düzenli çalışmasına ve cildin sağlığını korumasına katkı sağlar. Bunlarla birlikte mantarda; B12, B2, B3 vitaminleri bulunmaktadır. Bu vitaminler, metabolizma ve hücre işlevleri için önem taşır, içeriğinde bulunan D vitamini sayesinde kemik sağlığına da destek olur.
Mantar; içeriğinde zengin mineralleri de barındırır. Potasyum içeriği sayesinde bedenin su dengesini sağlar. Bu mineral kas ve sinir sisteminin işleyişinin düzgün gerçekleştirmesi için de önemlidir. Magnezyum ile beraber fosfor, kemik ve diş yapısına destek verir. Selenyum ise bedende serbest radikal oluşumunu engellemeye katkı sağlar, saçlar, tırnaklar ve dişlerin sağlığı için de yararlıdır.
HANGİ MANTAR NASIL KULLANILIR?
Mantar birden fazla farklı vitamin ve protein içermektedir. Bu vitamin ve mineraller sağlık açısından oldukça faydalıdır. Mantarın kullanma biçimleri çeşitlerine göre farklılık göstermektedir. Mantarın kullanım alanlarını şu şekilde sıralayabiliriz;
Düğme mantarı: En çok yaygın olarak kullanılan mantar türüdür. Beyaz mantar olarak da tanınmaktadır. Doğada bulunması oldukça basittir. Bu mantarlar genellikle; fast food gıdalarda, sokak yemeklerinde, pizzanın içeriğinde ve çorba yapımında kullanılır. Küp şeklinde doğranabilir, zeytinyağı ve beyaz şarapla sote edildiğinde çok lezzetli bir tat elde edilir.
Kültür mantarı: Etli bir yapısı ve geniş bir şapkası vardır. Portabello mantarı olarak da bilinir. Bu tür mantar farklı besinlerle özellikle de et ile beraber tüketilir. Bunun ile birlikte çorba yapımı ve ızgarada da kullanılır.
Shiitake mantarı: Asya mutfağında yer alan yemeklerde tercih edilir. Shiitake mantarı, sebze ürünleri ile beraber sote yapılıp, pilav ile birlikte sunulabilir, salata ve makarnanın içine de ilave edilebilir.
Kavak mantarı: Başka mantar türlerine göre daha ender rastlanılan kavak mantarının renk tonları; kahverengi veya gri olabilir. Pleurotus olarak da bilinmektedir. Deniz besinlerinde, etli yemeklerde ve krema içerikli soslarda tercih edilir.
MANTAR NEYE İYİ GELİR?
Mantarın içeriğinde birden fazla vitamin ve mineraller vardır. İçeriğinde bulunan B vitamini sayesinde, sinir sistemi, protein, bağışıklık sistemi üzerinde yararlı etkilere sahiptir. Ayrıca içeriğinde bulunan demir sayesinde kansızlığı engeller. Kalsiyum içeriği ile kemikleri korumada faydalıdır. Farklı hastalıklara karşı mücadele eder. Potasyum bakımından da oldukça zengindir. Bu sayede dolaşım sistemine fayda sağlar ve kalbin korunmasına katkı sağlar. Kan basıncını düzene sokarak bilişsel fonksiyonları destekler. Bunlar ile birlikte mantar, doğal insülin ve bedenin besinlerde olan şekerleri ve nişastayı bölmesine katkı sağlayan enzimler içerip, karaciğer ve pankreas işlevlerini desteklemektedir. Hücresel yaşlanmayı yavaşlatan antioksidanlar da içerir.
MANTAR NASIL TÜKETİLMELİDİR?
Mantarlar alerjik reaksiyon gösterme ve zehirlenme riski fazla olan yiyeceklerdir. Bunun ile birlikte mantarlar çok zor sindirilir, bundan dolayı fazla oranda ve sürekli tüketmekten uzak durulması gerekir.
Kişinin mantar çeşitleri hakkında yeterli bir bilgi birikimi yoksa doğadan toplanmış olan mantarları tüketilmek zararlı olabilir. Yalnızca zehir içeren mantarların değil, aynı zamanda doğru pişirilmemiş tüketilebilir mantarlar da alerjik reaksiyona sebep olabileceği bilinmelidir. Mide bulantısı, kusma, ishal ve karında ağrı gibi mide problemlerinin yaşanmasına zemin hazırlayabilmektedir.
MANTAR ZEHİRLENMESİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Mantarın faydaları olduğu kadar aşırı ve yanlış tüketilmesi sonucu insan sağlığına zararları da vardır. Mantar çeşitleri hakkında bilgi sahibi olmayan kişiler mantar tüketirken daha özenli olmalıdır. Mantar zehirlenmesinin belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz;
Bulantı
Kusma
İshal
Karın ağrısı
Ateşlenme
Aşırı terleme
Tende kırmızı lekelenme
Ağır durumlarda sanrılar, yüksek tansiyon, baş ağrısı, karaciğerde hasar ve hayatını kaybetme gibi durumlar yaşanabilir.
Karaciğer ve böbrek rahatsızlığı bulunanlar ve üç yaşından ufak çocuklar yememelidir. Yoğun miktarda mantar tüketimi birçok hastalığa sebep olabilir. Her besinde bulunduğu gibi mantar da yeterli miktarlarda yenmelidir. Hamile kişiler ve emziren annelerin de dikkat ederek tüketmesi gerekir.
Bazı besinler anne karnında bulunan bebeğin gelişmesini kötü yönde etkileyebilir. Bu yüzden hamile bir annenin tükettiği besinlere özen göstermesi gerekir. Mantar dikkatli yenmesi gereken yiyecekler arasındadır. Mantarın zehirleme oranı fazladır. Bu yüzden hamile anneler mantar tüketirken dikkatli olmalıdır ve çok fazla tüketmemelidir. Hamile olan kişiler mantarı pişmemiş olarak tüketmelidir. Doğadan toplanıp tüketilmek istenen mantarlar risk taşır. Bu yüzden güveli olan kültür mantarları seçilmelidir. Mantar tüketirken haftada 200 gramdan fazla yememek gerekmektedir.
En çok talep edilen mantarlar arasında Kavak mantarı ve Reishi olarak adlandırılan mantarlara gelmektedir. Kavak mantarı cinsel gücü arttırmaktadır. Ancak dikkatli tüketilmelidir.
KAYNAK: https://npistanbul.com/mantarin-faydalari-nelerdir
