<p class="MsoNoSpacing">Eyyam-ı bahar sıcaklarındayız. Kahramanmaraş’ta da havca sıcaklığı 40 dereceyi geçiyor. Aşırı hava sıcakları beraberinde güneş çarpmasını gündeme getiriyor. Uzmanlar, ülkemizde genellikle yaz ayları ve gündüz 1100-1500 saatleri arası güneş çarpması açısından en riskli zamanlar olduğunu belirtiyor.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Etkin bir ısı kaybı olmaksızın yüksek ortam ısısına maruz kalmak ısı kramplarına ve güneş çarpmasına neden olabiliyor. Örneğin 3-4 saat şiddetli efor veya sıvı alımı olmadan terleme ile aşırı sıcağa maruz kalmak sıcak çarpmasına yol açabiliyor. Nem ne kadar yüksek olursa vücut ısı kaybının etkinliği de o kadar az oluyor. Yani terlemenin serinletici etkisi azalıyor. Ek olarak uzun süreli güçlü egzersiz yapılması da sıcak çarpması riskini arttırıyor.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Güneş çarpması genellikle ani bir başlangıçtan önce baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlik ile kendini gösteriyor. Buna karşın terleme ise genellikle azalıyor. Aile Hekimleri Derneği (AHEF) üyelerinden Dr. Emine Gezer Özden şöyle anlatıyor:</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">“Deri sıcak, kızarık ve kurudur. Nabız atımları artmıştır. Solunum hızı artar. Bilinç kaybı ve oryantasyon bozukluğu da gelişebilir. Bulantı, anksiyete ve aşırı terleme ise daha çok sıcak bitkinliğinde ortaya çıkar. Semptomları biraz farklı da olsa sıcak bitkinliği de yine vücut ısı mekanizmalarının uygun olmayan durumu sonucu oluşmaktadır. Genellikle sıcak yaz günlerinde öğle vakitlerinde güneş ışınlarının dik olduğu zamanlarda gerçekleşir. Tatil nedeniyle deniz kıyısında farkında olmadan uzun vakit geçirme de normalin üzerinde sıcaklığa maruz kalmamıza neden olabilir.”</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Dr. Emine Gezer Özden, sıcak ya da güneş çarpması durumunun en çok 65 yaş üzeri ve 5 yaş altı çocuklarda, obezite problemi olanlarda, yüksek tansiyon ve kalp hastalarında, diyabet (şeker) hastalığında, kronik böbrek yetmezliğinde, kanser hastalarında, kronik alkolizm ve çoklu ilaç kullanan kişilerde, düşkünler ve de gebelerde daha fazla risk oluşturduğunu söylüyor.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">“Bu kişilerin yaz günlerinde daha fazla dikkat etmeleri gerekmektedir. Sıcak çarpması acil bir durumdur. Mutlaka tedavi edilmesi gereklidir. Kişi öncelikle mutlaka sıcak ortamdan uzaklaştırılmalı, sıcaklığı düşürmek için ıslak battaniye ile sarılmalı ya da soğuk su ile ıslatılmış bezlerle kompres yapılmalıdır. Hastanın bilinci açık ise sıvı verilebilir, bilinci açık değilse sıvı verilmemeli takip ve tedavi amaçlı derhal en yakın sağlık kuruluşuna götürülmelidir.”</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Mutlaka önleminizi alın</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Bu durumdan kaçınmak için kişiler sıcak yaz günlerinde kişisel önlemlerini alarak rahat bir mevsim geçirebilirler. AHEF bu önlemleri şu şekilde sıralıyor:</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Özellikle güneş ışınlarının dünyaya dik olarak geldiği öğle saatlerinde mümkün olduğunca dışarı çıkılmamalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Güneşe çıkmadan önce şapka, gözlük veya şemsiye gibi aksesuarlarla ışınlardan korunmaya çalışılmalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Mutlaka önceden güneş kremi kullanılmalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- İnce, terletmeyen, sentetik olmayan kumaşlardan yapılmış açık renkli, bol giysiler kullanılmalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Özellikle sıcak günlerde ağır ve yorucu egzersizlerden kaçınılmalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Sıvı tüketimine mutlaka dikkat edilmeli,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Mümkün olduğunca ılık duş almalı,</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">- Ağır, yağlı, sindirimi zor yemekler yerine sindirimi kolay hafif yiyecekler tercih edilmeli.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing"><img alt="" src="https://www.marasposta.com/images/upload/b8c6f46fsicakk.jpg" style="width: 706px; height: 441px;" /></p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Meteoroloji Genel Müdürlüğü ise şu uyarıda bulunuyor:</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Özellikle tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de korona pandemisi ile mücadele sürecinde iken maske ve mesafeli yeni sosyal hayatımızda alacağımız kişisel tedbirler ve kurallara azami uyum gösterme ile daha rahat ve sorunsuz bir yaz mevsimi geçirebiliriz. Unutmayalım ki hem kişisel hem de toplum sağlığı için her birimizin yapabileceği birçok şey vardır.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Halk arasında “güneş çarpması” olarak da nitelendirilen sıcak çarpması, sıcak ve nemli yaz günlerinde oldukça sık karşılaşılabilecek acil sağlık sorunları arasında yer alıyor. Güneş çarpmasında, vücut alarm sisteminin ısı artışı nedeniyle dengesi bozuluyor bir başka deyişle ısı regülasyonu bozuluyor.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Güneş çarpması; aşırı sıcak sonucu beden ısısını ayarlayan mekanizmanın bozulmasına bağlı meydana gelen ciddi bir rahatsızlıktır. Hemen müdahale edilse bile ölümcül olabilir ya da kalıcı zararlar verebilir. Aşırı sıcaklığın yanında nem oranının da yüksek olması (%70’in üzeri), güneş çarpmasında etkili bir rol oynar. Güneş çarpması özellikle yaşlı ve çocuklar için daha tehlikelidir.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Güneş ışınları; ultraviyole, görünür ve enfraruj ışınlarından oluşmaktadır. İnsan sağlığı açısından en etkili ışın ultraviyole ışınlarıdır. Ülkemizde genellikle yaz ayları ve gündüz 1100-1500 saatleri arası güneş çarpması açısından en riskli zamanlardır. Güneş çarpmasının en sık görüldüğü yerler, sıcak ve nemli deniz sahilleridir.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Uzun süre güneş altında kalınmış ise aşağıda verilen belirtiler güneş çarpmasını işaret eder.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Hastanın ateşi 39-41 dereceye kadar çıkabilir.</p> <p class="MsoNoSpacing">Davranış, anlama ve algılama bozuklukları oluşur.</p> <p class="MsoNoSpacing">Kalp atışları düzensizdir.</p> <p class="MsoNoSpacing">Şiddetli baş ağrısı, bulantı ve kusma yapabilir.</p> <p class="MsoNoSpacing">Nasıl Korunmalı?</p> <p class="MsoNoSpacing">Güneş çarpmasından korunmak için aşağıda verilen tavsiyelere uymak gerekmektedir.</p> <p class="MsoNoSpacing"></p> <p class="MsoNoSpacing">Genel Müdürlüğümüzce sıcak ve UV (ultraviyole) ışınları için uyarı verilen bölge ve günlerde mümkün olduğunca güneşten kaçınmalı, zorunlu olmadıkça 1100-1500 saatleri arasında dışarıya çıkılmamalıdır.</p> <p class="MsoNoSpacing">Aşırı sıcaklarda gölgede bulunulmalı, ağır işler ve spor yapılmamalıdır.</p> <p class="MsoNoSpacing">İnce, açık renkli bol elbiseler giyilmeli, şemsiye veya geniş kenarlı şapka kullanılmalıdır.</p> <p class="MsoNoSpacing">İmkanlar ölçüsünde sık duş alınmalıdır.</p> <p class="MsoNoSpacing">Ağır ve yağlı yiyeceklerden kaçınmalı ve bol bol sıvı tüketilmelidir.</p>